Vorig jaar op deze dag overleed Harry Bijl, toen de voorzitter van Tegenkracht, stichting kanker en sport.
Ik herinner met de keer dat we op de racefiets zaten. Het waaide en het was koud. Het gele jackje tegen de regen klapperde om Harry's smal geworden schouders en zijn oude T-Mobile-fiets kraakte vervaarlijk onder hem. De wind was vol in het gezicht en Harry boog zich met gepaste inspanning tegen de wind in. Langs de dijk naar Purmerend.
Rustig trainen, dat zouden we doen. Voor Harry was rustig trainen wat anders dan voor mij. Harry had de zoveelste chemokuur gekregen voor de uitgezaaide niercelkanker waar hij zijn tanden in had gezet. Zijn nog chemo-grauwe gezicht viel nauwelijks op onder zijn witte helm.
'Na de chemo mag mijn hartslag niet veel hoger zijn dan 150, dus we leven ons lekker uit vandaag', zei Harry toen ik hem van huis haalde. Hij Lachte.
We fietsten 20 kilometer per uur. Maar, we fietsten. De snelheid was niet waar het om ging die dag. Het ging niet om de sprintjes; het ging niet om de prijzen; het ging om goed herstellen, om zijn hoofd vrij maken van kanker; het ging om menselijke waardigheid. Harry peperde het me keer op keer in! Op het moment dat je niet meer beter kan worden, hoe graag je dat ook wil en hoe hard je ook blijft geloven in een wonder, op dat moment, gaat het om de kwaliteit van leven.
Daar knokte Harry voor, daar staat Harry voor, daarvoor staat Harry op de barricades. Harry is er niet meer, en we missen hem elke dag.
Tegenkracht beweegt, we gaan vooruit, het waait. De Tegenkracht die Harry in persoon was, die hij heeft doorgegeven, die voelden we allemaal. Harry heeft juist in deze week, de week die vorig jaar zijn laatste was, omgekeken. De Hand die we op zijn rug hadden tijdens het beklimmen van de Alpe d'Huez, die hand lag deze week op onze schouders. We weten het allemaal.
Een aantal weken voor zijn dood sprak Harry voor een groep vrienden en donateurs van Tegenkracht. Rake woorden, die aangeven waar het om gaat. Natuurlijk moeten we beter worden, moet er onderzoek zijn, moet er inzet zijn, moeten we genezen. Maar de weg die we in dat proces bewandelen moet er een zijn van menselijke waardigheid.
De eigen regie is niet zomaar een loze technische kreet maar meer dan wat ook een uiting van kwaliteit van leven en menselijke waardigheid. Het is het verschil tussen buigen voor een vijand of hem als een gelijkwaardige recht in de ogen kijken en zeggen: mijn lichaam is ziek maar mijn geest is vrij. Het is het verschil tussen een willoos slachtoffer, en een vrij mens met keuzes. Harry Bijl.
Fijn weekend.
Thomas
